10 november 2021
Vrijdag 5 november aanvaarde prof.dr. Frederieke Schaafsma het bijzonder hoogleraarschap met haar oratie ‘Gezond werken is een hoofdzaak’. Daar, in de Aula der Universiteit van Amsterdam, hield zij een warm pleidooi voor meer aandacht voor preventie in de bedrijfsgeneeskunde. Met een hoofdrol voor de toenemende belasting van het werk op ons mentale en cognitieve vermogen en de effecten op de belastbaarheid van de werkende.
Met hulp van mevrouw Bronsema illustreert professor Schaafsma een van de meest voorkomende werkgerelateerde gezondheidsproblemen van nu: stressgerelateerde klachten. Werkgerelateerde stress is een belangrijk onderwerp binnen de arbeids- en bedrijfsgeneeskunde. Voor de preventie van negatieve gevolgen voor de gezondheid van deze stress is het belangrijk om zowel de belastende factoren van het werk als de belastbaarheid van het individu goed te kennen en te monitoren. Waar voor fysieke belasting normen zijn vastgelegd, ontbreken deze voor de steeds groeiende belasting van ons brein. Bovendien betekent werkdruk voor iedereen iets anders: de één vindt werkdruk lastig om mee om te gaan, terwijl de ander juist wat druk nodig heeft om uit bed te komen.
Het toepassen van de beschikbare evidence uit richtlijnen en het vaststellen waar nog onbeantwoorde kennisvragen liggen, dragen bij aan onze kwaliteitscyclus, vertelt Schaafsma. Zij roept bedrijfsartsen dan ook op om zowel de NVAB-richtlijnen toe te passen in de eigen praktijk als de richtlijnen van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten. En om duidelijk te laten weten op welke vragen nog een antwoord ontbreekt, als stimulans van meer wetenschappelijk onderzoek in ons vakgebied.
Een concreet handvat biedt Schaafsma ook: “Het zou goed zijn als bedrijfsartsen in hun intercollegiale toetsing het toepassen van evidence structureel zouden integreren bij casuïstiekbesprekingen. Ik heb in mijn eigen promotieonderzoek* indertijd vastgesteld dat niet alleen de kwaliteit van het advies daadwerkelijk verbeterde, maar ook dat de artsen deze vorm van met elkaar leren waardevol en plezierig vonden.”
De oratie leest als een boek. Neem even de tijd en lees over hoe werk verandert in onze prestatiesamenleving, risicocommunicatie binnen de bedrijfsgezondheidszorg en de noodzaak van onderzoeken als de Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). En over de speerpunten van de leerstoel om te zorgen dat werkenden in Nederland, naast goede verzuimbegeleiding, goede preventieve zorg voor werkgerelateerde aandoeningen kunnen krijgen.