Wanneer er sprake is van een tekort aan huisartsen en volle huisartsenpraktijken mogen huisartsen met elkaar overleggen om alsnog een plek te vinden voor een overstappende patiënt. Dit laat de Autoriteit Consument & Markt (ACM) weten na onderzoek naar meldingen van patiënten die niet kunnen overstappen naar bepaalde huisartsen. De vrijheid van patiënten staat voorop. In geval van het niet aannemen van een patiënt moet duidelijk worden gemaakt wat daarvan de reden is. Als er in een regio geen sprake is van een huisartsentekort, dan mogen huisartsen niet overleggen over de verdeling van patiënten.
De ACM ontvangt jaarlijks tientallen meldingen van patiënten die moeilijkheden ondervinden bij het veranderen van huisarts. Het gaat zowel om patiënten die verhuisd zijn naar een andere wijk of gemeente, als om patiënten die binnen dezelfde wijk of gemeente een andere huisarts zoeken.
De ACM heeft onderzoek gedaan naar de achtergronden van het weigeren van nieuwe patiënten. De conclusie is dat het huidige tekort aan huisartsen de grootste belemmering is voor patiënten die willen overstappen. Dit tekort zorgt ervoor dat huisartsen een steeds grotere werkdruk ervaren en veel praktijken helemaal vol zitten. Dit is een probleem waar de ACM geen invloed op heeft.
Vrijheid om huisarts te kiezen mag niet onnodig belemmerd worden
Tijdens het onderzoek bleek dat sommige huisartsen mogelijk onderling vaste afspraken hadden gemaakt over het níet overnemen van elkaars patiënten. Ook hadden zij mogelijk ‘werkgebieden’ onderling afgestemd, bijvoorbeeld op basis van postcodes. Dit soort vaste afspraken druisen in tegen de vrijheid van patiënten en zijn daarom over het algemeen niet toegestaan. In gesprekken met een aantal betrokken huisartsen bleek echter dat het tekort aan huisartsen een belangrijke rol speelde. De afspraken waren gemaakt met de intentie om patiënten die willen overstappen in ieder geval een plek te kunnen bieden.
De ACM vindt het van groot belang dat huisartsen patiënten de mogelijkheid bieden om over te stappen, ook als praktijken in een regio vol zitten. Daarom mogen huisartsen onderling afspraken maken om een plek te vinden voor individuele patiënten. Een verdere inperking van de vrijheid van patiënten om zelf hun huisarts te kiezen, is niet toegestaan. De ACM zal alleen opvolging geven aan nieuwe meldingen als er concrete aanwijzingen zijn dat er onderlinge afspraken zijn gemaakt met een ander doel dan het vinden van een plek voor individuele patiënten in een regio waar een tekort is.
Patiënten die een nieuwe huisarts zoeken
De Landelijke Huisartsenvereniging (LHV) heeft een richtlijn over het wisselen van huisarts, voor zowel huisartsen als patiënten. Hierin staat uitgelegd wat wel en niet mag. Als patiënten zijn verhuisd of om een andere reden een nieuwe huisarts zoeken, kan ook de zorgverzekeraar helpen om een nieuwe huisarts te zoeken. Zie daarvoor onderaan deze pagina van de Nederlandse Zorgautoriteit: Uw melding, ons toezicht | Contact | Nederlandse ZorgautoriteitExternal Link (nza.nl)
