Schrijvers archief DAI

Gedragsmatrix

Om goede zorg te verlenen is het welzijn van zorgverleners van cruciaal belang.
Bestuurders van zorginstellingen, ziekenhuizen, huisartsenposten en de praktijkmanagers werkzaam in
de zorg zouden meer aandacht moeten besteden aan een gezonde bedrijfsstructuur, c.q.
Organisatiecultuur.

Bespreken van normen, waarden en vooral grenzen helpt teamleden om ongewenst gedrag te herkennen. Het maakt bewuster van het eigen gedrag naar anderen.

Om een eenduidige lijn te trekken, qua organisatienorm en persoonlijke norm, is de gedragsmatrix “Zeg nee tegen agressie” vormgegeven. Zo compact als het kan en zo praktisch mogelijk.

Download het agressie model Zeg nee tegen agressie !

Het zorgakkoord is rond. Wat betekent dat voor de patiënt? @trouw

Het voorkomen van ziekte moet geld gaan opleveren
Een andere fout in het systeem is dat het voorkomen van zorg nu vaak weinig oplevert. Gemeenten en z

Het voorkomen van ziekte moet geld gaan opleveren

Een andere fout in het systeem is dat het voorkomen van zorg nu vaak weinig oplevert. Gemeenten en zorgverzekeraars gaan per regio afspraken maken over preventieve programma’s, bijvoorbeeld om te voorkomen dat ouderen vallen, of kinderen met obesitas te helpen een gezondere leefstijl te ontwikkelen. Preventieve zorg wordt ook vaker vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering.

Dit alles moet ertoe leiden dat de zorg toegankelijk blijft voor wie hem echt nodig heeft. Of dat gaat lukken is de vraag. Op veel punten zijn de afspraken weinig concreet, en wordt de uitwerking vooruitgeschoven.

Voor samenwerking is verder vertrouwen cruciaal, en duidelijk is dat het vertrouwen van de huisartsen in de zorgverzekeraars en politiek flink is beschadigd.

Op de huisartsen is veel hoop gevestigd, net als op andere medewerkers in de eerste lijn. Maar de werkdruk is groot, en het aantal collega’s te klein. Hen meer taken geven en ook meer tijd per patiënt: dat is een pittige opgave.

Lees verder >>>>>>>

Zelfcontrole / zelfmanagement

Agressief gedrag is een vorm van communicatie die doorgaans als onprettig wordt ervaren en leidt tot spanning in het lichaam. Een bepaalde mate van spanning in het lichaam is goed; het maakt je alert en stelt je  in staat om sneller te handelen. Teveel spanning is echter niet goed; je kunt niet meer helder nadenken waardoor je in paniek kunt raken. Het is goed om te weten hoe je op spanning en agressief gedrag reageert. Het is effectiever als je in crisissituaties je kalmte kunt bewaren. Bij zelfcontrole geven we aandacht aan onze onrustige binnenkant met de bedoeling om de spanning te verminderen. 

De aandachtspunten daarbij zijn: 

 • Ademhaling controleren

• Spierspanning verminderen

• Aarden

• Gedachten sturen; 

Zelfcontrole / Zelfmanagement :  gericht op het beïnvloeden van jezelf 

Fysieke reacties 

Het ondergaan van agressie levert stress op. Zodra je merkt dat je hart sneller gaat kloppen en je ademhaling gejaagd is, kun je proberen om je ademhaling te reguleren door bewust langzamer uit te ademen en van een borstademhaling om te schakelen naar een buikademhaling. Hierdoor voel je je kalmer. Het bewust  ontspannen van de spieren kan ook de kalmte herstellen. 

  1. Adem en hartslag 

Spanning stijgt als je je ademhaling inhoud of snel en oppervlakkig gaat ademhalen. Dit leidt vaak tot onrustig en paniekerig gedrag. Je bent dan te onrustig waardoor je niet op belangrijke dingen kunt letten. 

Concrete aanwijzing: schakelen naar (diepere) buikademhaling. Adem 4 tellen zo diep mogelijk door de neus in (voel je ribbenkast verruimen), hou je adem 7 tellen vast en adem vervolgens uit via de mond in 8 tellen.

Met andere woorden: meer en langer uitademen dan inademen. Door bewust je adem langer in te houden en je vooral te concentreren op goed, lang en dus lang uitademen (het inademen gaat dan vanzelf) word je minder gespannen. 

2. Spierspanning

Tijdens stressvolle situaties stijgt de spierspanning. De spanning stijgt als je je handen balt,  armen over elkaar of vast op de rug doet en je gezicht in een grimas vertrekt. Dit geeft een gespannen gevoel  en is in ieder geval vermoeiend. 

Concrete aanwijzing

Door de spieren te ontspannen die bij jou snel gespannen worden (vaak zijn dit de nek, armen en  handen), word je minder gespannen. Soms kun je een spier gemakkelijk ontspannen door hem eerst  even extra aan te spannen.  

3. Stevig staan/ zitten (aarding) 

Door agressie kun je uit je fysieke evenwicht gebracht worden. Door jouw voeten bewust volledig op de grond te laten staan ontstaat een gevoel van stevigheid ( idem bij zitten) 

-Stevig staan/ zitten (ook ‘aarding’ genoemd) helpt om de spanning in je lijf te verminderen. 

4. Gedachten sturen  

Bij agressie en geweld kun je je uitputten en frustreren door je zorgen te maken over wat er allemaal niet kan  gebeuren en … waarom dat nou juist jou moet gebeuren, en …. Waarom jij toch zo bang bent enz. enz.  Je hebt  weinig aan dit soort gedachten. Ze demotiveren en zijn gezien de situatie zinloos.  Ze zorgen ervoor dat je twee  problemen hebt: agressie en een negatief verhaal in je hoofd  

Concrete aanwijzing: het is zinvol om dit soort gedachten bewust te stoppen en te vervangen: Voorbeeld: Ik ben bang en dat is normaal,  

het is niet persoonlijk bedoeld, het is niet anders, ik kan er niets aan doen of ik laat mij niet opfokken dat heeft geen zin enz 

Spanningmeter 

Het gaat erom dat er een optimale spanning wordt bereikt. Om alert te blijven is spanning nodig. Te weinig spanning (onderspanning) is gevaarlijk, en te veel spanning overspanning) kan ook gevaarlijk zijn.

No alt text provided for this image

Volgens de gangbare wetenschappelijke inzichten ontstaan angst, kwaadheid en bijbehorende fysiologische reacties niet automatisch zodra agressie optreedt. Die reacties hangen sterk af van de gedachten die je hebt bij de situatie.

Download de gedragsmatrix “Zeg nee tegen agressie “

Download de Toolbox “Zeg nee tegen agressie”

Een zinvolle en vooral praktische studiedag voor het hele team.

Verbeteren en onderbouwen van multidisciplinaire samenwerking in de eerste lijn @ZonMw

29 augustus 2022

Hoe organiseer je samenwerking in de eerstelijnszorg op zo’n manier dat je de meest optimale zorg biedt? 6 projecten onderzoeken dit binnen samenwerkingsverbanden van huisartsen, paramedici en verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en/of verzorgenden. Ze focussen daarbij op verbetering voor hun patiënten op (lichamelijk) functioneren, participatie in de maatschappij, langer thuis kunnen wonen, zelfredzaamheid en leefstijl.

Meerwaarde en proces onderbouwen

De projecten onderzoeken en onderbouwen de meerwaarde en het proces van multidisciplinaire samenwerking. De meerwaarde onderbouwen zij met minimaal 1 van de volgende aspecten: de ervaren gezondheid vanuit de brede benadering van gezondheid, kwaliteit van zorg, de betaalbaarheid van de zorg en/of het werkplezier van zorgprofessionals (Quadruple Aim). We stellen de projecten graag aan u voor:

Het PARAPLU project: PARamedici als Actieve Partners in Lokale eerstelijns netwerken oUderenzorg

Integrale zorg aan kwetsbare ouderen verbeteren door structurele interprofessionele samenwerking tussen huisartsen, wijkverpleging en paramedici binnen lokale netwerken.
Penvoerder: Minke Nieuwboer (Radboudumc)
Samenwerking tussen Radboudumc, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Netwerk100, TVN zorgt en IQ healthcare

Interdisciplinair Team Work in de eerste lijn voor patiënten met COPD: het I-Team project

Eerstelijnszorgverleners en ervaringsdeskundige COPD-patiënten gaan samen een eerstelijns interdisciplinair zorgprogramma ontwerpen, optimaliseren (learning by doing) en evalueren.
Penvoerder: Alex van ’t Hul (Radboudumc)
Samenwerking tussen Radboudumc, Universiteit Maastricht, Longfonds, ZZG zorggroep, Bernhoven Ziekenhuis en Synchroon Zorggroep

InterGAIN: interprofessionele aanpak van (risico op) ondervoeding en sarcopenie bij thuiswonende ouderen

Onderzoek naar de meerwaarde van interprofessionele samenwerking in de aanpak van (risico op) ondervoeding en sarcopenie bij thuiswonende ouderen (65+).
Penvoerder: Harriët Jager-Wittenaar (Hanzehogeschool Groningen)
Samenwerking tussen Hanzehogeschool Groningen, Denktank 60+ Noord, Hogeschool van Amsterdam, Huisartsenzorg Drenthe, Icare, Radboudumc, Universitair Medisch Centrum Groningen en ZuidOostZorg

Multidisciplinaire samenwerking in de eerstelijns palliatieve zorg, juiste zorg op gewenste plek

Betere samenwerking tussen huisarts, verpleegkundigen, paramedici en geestelijk verzorger in de zorg thuis voor oncologische patiënten met een palliatieve zorgbehoefte.
Penvoerder: Ingrid van Zuilekom (Saxion)
Samenwerking tussen Saxion, Carintreggeland, Zorggroep Manna, Netwerken Palliatieve zorg Twente, gezondheidscentrum Het Kompas, huisartsenpraktijk De Driehoek, de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties en Long Alliantie Nederland

Borgen van multidisciplinair overleg tussen verpleegkundigen, paramedici en huisartsen in de eerste lijn ter versterking van de gezondheid van kinderen en ouderen die complexe zorg nodig hebben

Met multidisciplinaire overleggen (MDO’s) de gezondheid van kinderen met meervoudige beperkingen én kwetsbare thuiswonende ouderen verbeteren en het werkplezier van de professionals vergroten.
Penvoerder: Albine Moser (Zuyd Hogeschool)
Samenwerking tussen Zuyd Hogeschool, Huisartsen Oostelijk Zuid-Limburg, Paramedisch Centrum Sittard Zuid, Burgerkracht Limburg en Universiteit Maastricht, School for Public Health and Primary Care

Proactieve multidisciplinaire samenwerking ondersteunend aan zorgbehoefte van kind en gezin in de kinderpalliatieve zorg

De reactieve samenwerking tussen eerste, tweede en derde lijn ombuigen naar proactieve interprofessionele samenwerking passend bij de situatie van kind en gezin.
Penvoerder: Marijke Kars (Universitair Medisch Centrum Utrecht | Julius Centrum)
Samenwerking tussen Universitair Medisch Centrum Utrecht, Julius Centrum, Universitair Medisch Centrum Groningen, Kenniscentrum Kinderpalliatieve Zorg, Stichting Kind & Ziekenhuis en Stichting KinderThuisZorg

Achtergrond subsidieronde

Uit de verzameling van de regiobeelden/praktijkvoorbeelden van Juiste Zorg op de Juiste Plek (JZOJP) en het rapport ‘Stand van het land regiobeelden’ van Berenschot (september 2020) blijkt dat de samenwerking tussen huisartsen, verpleegkundigen en paramedici nog niet optimaal is. Goede voorbeelden hiervan zijn nog onvoldoende gemeengoed. Daarom hebben wij hier vanuit onze programma’s Paramedische Zorg en Verpleging en Verzorging en ons Kennisprogramma Huisartsgeneeskunde gezamenlijk budget voor vrij gemaakt.

Meer informatie

Het belang van een vertrouwenspersoon. Wanneer doe je aangifte van een incident?

Door Stichting Sociaal Fonds Huisartsenzorg

Door de toenemende druk in de eerstelijnszorg ontvangt SSFH steeds meer signalen van huisartsenpraktijken, huisartsenposten en gezondheidscentra over agressie en ongewenst gedrag van patiënten tegen het personeel in de huisartsenzorg.
Daarom is hierover een special gemaakt, met informatie over o.a. het belang van een vertrouwenspersoon, situaties wanneer je aangiftes doet van een incident, 3 vragen en antwoorden aan een vertrouwenspersoon en nog veel meer.
Lees de volledige SSFH Special ‘Vertrouwenspersoon’:

Beter inzicht en meer eigen regie door de patiënt. De leergang Werken in een Achterstandswijk

De leergang bestaat uit een e-learning en twee praktijkdagen waarin je je opgedane kennis uit de e-learning over het werken in een achterstandswijk leert toepassen. De leergang ademt de principes van Krachtige basiszorg uit en is daarom een dijk van een basis voor praktijken en organisaties die aan de start van Krachtige basiszorg staan. In de e-learning leren deelnemers aan de hand van ervaringsverhalen van professionals, casussen en cijfers uit de achterstandswijk meer over de werkwijze Krachtige basiszorg en over de onderwerpen samenwerken, zelfzorg, bewoners en het ontstaan van de achterstandswijk.

De e-learning is nu ook beschikbaar voor wijken buiten Utrecht. Wil je meer weten? Neem dan contact op met Ernst-Jan Wind. ernstjan@krachtigebasiszorg.nl

De zorg van Levi & Van Santen

Deze week hebben Marcel Levi en Hans van Santen het over de toenemende agressie in de zorg, hoogleraren die passende zorg niet zien gebeuren, enthousiaste jonge dokters en het ontslag van zorgmedewerkers met long Covid. Dit en meer in de wekelijkse podcast De zorg van Levi & Van Santen.

https://podcast.medfeed.nl/levi-van-santen-89

Huisartsenpraktijk Hohmann & De Vet is onlangs begonnen met Spreekuur.nl.

Huisarts Femke Hohmann vertelt in deze video waarom haar praktijk koos voor digitale huisartsenzorg.